Het verminderen & compenseren van broeikasgassen is onze bijdrage aan meer klimaatbescherming.

VAUDE is als bedrijf met alle producten sinds 1 januari 2022 klimaatneutraal. We hebben deze mijlpaal bereikt door ons niet alleen te richten op een consequente en systematische vermindering, maar ook op de compensatie van klimaatschadelijke emissies. Hier leest u hoe het samenspel voor actieve klimaatbescherming werkt.

Voor onze directeur Antje von Dewitz is het duidelijk dat klimaatbescherming een van de grootste uitdagingen van onze tijd is. De klimaatomstandigheden waaronder wij in de toekomst zullen kunnen leven, hangen sterk af van hoe wij vandaag handelen. Klimaatwetenschappers vertellen ons dit heel duidelijk. Daarom handelen we bij VAUDE consequent en volgen we een duidelijke klimaatstrategie.

"We willen ons deel doen om de door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden. Dit doel staat aan het begin van al onze inspanningen", verklaart Hilke Patzwall, onze Senior Manager voor Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.

Om te weten hoe we dit doel concreet kunnen bereiken, hebben we ons in 2019 al aangesloten bij het internationale initiatief "Science Based Targets", dat onder meer door het gerenommeerde WWF wordt ondersteund. In plaats van alleen maar gissen, kunnen we met behulp van onze koolstofvoetafdruk en steun van het initiatief op wetenschappelijke basis klimaatdoelstellingen en maatregelen bepalen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Concreet betekent dit dat wij drie klimaatdoelstellingen voor VAUDE op wetenschappelijke basis hebben vastgesteld.

1.VAUDE verbindt zich ertoe de absolute Scope 1-emissies van broeikasgassen tegen 2026 met 45% te verminderen, uitgaande van een basisjaar 2019.
Scope 1-emissies worden gegenereerd op onze Duitse bedrijfslocatie, bijv. in onze Made in Germany-fabriek. Bv. in onze Made in Germany productie of van ons wagenpark, enz.

2.VAUDE verbindt zich ertoe tot 2030 jaarlijks 100% elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen te blijven betrekken.
Scope 2-emissies zijn afkomstig van aangekochte energie op de Duitse bedrijfslocatie.

3. VAUDE verbindt zich ertoe deabsolute Scope 3-emissies van broeikasgassen voor aangekochte goederen en diensten tegen 2030 met 50% te verminderen, te beginnen met het basisjaar 2019.
Scope 3-emissies ontstaan in onze wereldwijde toeleveringsketen, waarvan het merendeel is toe te schrijven aan het energieverbruik voor materialen en de productie daarvan.

Om deze ambitieuze doelstellingen snel te bereiken, zijn hoge investeringen nodig. Daarom hebben wij besloten budgetten te herschikken. "Klimaat vóór reclame" is het interne motto, wat niets anders betekent dan snijden in de reclame-uitgaven en investeren in klimaatbescherming. Het geld voor compensatie plus ten minste hetzelfde bedrag voor maatregelen ter vermindering van de uitstoot zal uit ons marketingbudget worden gehaald.

Voordat een bedrijf klimaatschadelijke emissies vermindert of compenseert, moet het weten welke en hoeveel het uitstoot. Want het leidende principe van wetenschappelijk onderbouwde actie omvat altijd meetbaarheid. Aangezien niet alleen CO2, maar ook andere gassen het mondiale klimaat beïnvloeden, wordt de zaak al snel complex. De eenheid CO2-equivalent (CO2e), waarin andere schadelijke klimaatgassen zoals methaan worden omgezet, is een internationale maatstaf geworden.

Voor de klimaatboekhouding en de daaropvolgende compensatie werken wij bij VAUDE samen met de internationale non-profitorganisatie myclimate. In de praktijk betekent dit dat wij ons volledige grondstoffenverbruik meten en deze cijfers aan myclimate rapporteren. Hieruit wordt onze CO2-voetafdruk berekend in CO2-equivalenten. Deze waarde vormt de wetenschappelijke basis voor onze reductie- en compensatiemaatregelen: Hoe lager de waarde, hoe beter. Enerzijds voor het klimaat, anderzijds voor de schatkist, want voor elke ton CO2e betalen wij myclimate een zogenaamde compensatiebijdrage als compensatie.

myclimate gebruikt de compensatiebetalingen om maatregelen te financieren die de uitstoot van broeikasgassen verminderen en tegelijkertijd de levenskwaliteit van de mensen in de projectgebieden verbeteren en beoordeelt deze maatregelen volgens verschillende normen, waarvan de Gold Standard de hoogste is. Wie zijn CO2e volledig compenseert, mag zich klimaatneutraal noemen.

Op onze Duitse bedrijfslocatie in Tettnang meten we al meer dan 10 jaar al het verbruik en zijn daar sinds 2012 klimaatneutraal - met alle producten die in onze eigen fabriek worden vervaardigd. Sinds 2019 registreren we ook al het materiaalverbruik voor alle producten en het energieverbruik van de belangrijkste materiaalfabrikanten. Zo kunnen we een complete carbon footprint berekenen voor VAUDE als bedrijf, inclusief alle producten.

Zodra de CO2-equivalenten zijn bepaald, is de volgende stap het verminderen van de eigen voetafdruk door te besparen. Compenseren is wat (nog) niet gereduceerd kan worden. De reductiedoelstelling heeft echter prioriteit. Vooral op het hoofdkantoor in Tettnang-Obereisenbach hebben we de afgelopen tien jaar veel gedaan om de totale klimaatbalans te verbeteren. Daartoe behoren bijvoorbeeld de overschakeling op 100 procent groene stroom, 100 procent gerecycled papier, een biologische kantine en het zoveel mogelijk afzien van alle vormen van grondstoffenverbruik. Bijzonder is ook het eigen mobiliteitsconcept.

Om de uitstoot van onze werknemersmobiliteit te verminderen, vertrouwen we op de trein voor zakenreizen, steeds meer op e-mobiliteit voor ons wagenpark en bieden we onze werknemers stimulansen om over te stappen op de fiets, onder andere via leasing en een eigen fietsverhuurpool.

Het thema mobiliteit laat echter ook zien waar de uitdagingen liggen voor een bedrijf dat een holistische kijk heeft op zijn milieubalans: "Ondanks al onze inzet voor e-mobiliteit hebben we nog steeds veel dieselvoertuigen, bijvoorbeeld in de buitendienst. Hier zullen we de komende jaren volledig overstappen. En als het om mobiliteit gaat, komen we niet verder zonder een echte verandering in het vervoer", geeft Hilke openlijk toe en voegt eraan toe:

«Hernieuwbare energie is een belangrijke sleutel. We kunnen niet zonder en daarom is de energietransitie zo onuitsprekelijk belangrijk voor de bescherming van onze planeet. Dat geldt ook voor e-mobiliteit, die slechts zo groen is als de elektriciteit die wordt opgeladen.»

Om de emissies en het grondstoffenverbruik in het hele bedrijf toch verder terug te dringen, pakken we bij VAUDE momenteel met name twee onderwerpen aan die een groot besparingspotentieel bieden: enerzijds het materiaal dat voor onze producten wordt gebruikt en anderzijds de emissies in de toeleveringsketen:

«Tegen 2024 moet minstens 90% van alle VAUDE-producten een biobased of gerecycled materiaalgehalte van meer dan 50% hebben.»

hilke licht concrete klimaatdoelstellingen toe. Door hernieuwbare grondstoffen te gebruiken en materialen te recyclen, worden fossiele grondstoffen gespaard en wordt de CO2-uitstoot bij de productie van materialen aanzienlijk verminderd. Om de uitstoot ook in wereldwijde toeleveringsbedrijven te verminderen, hebben wij een op de lange termijn gericht vierstappenmodel ontwikkeld:

1. Bewustmaking voor klimaatbescherming.
2. Ondersteuning bieden bij het meten van het verbruik.
3. Samen met de leveranciers een energiebeheersysteem ontwikkelen.
4. Zo snel mogelijk overschakelen op hernieuwbare energiebronnen.

Dit model wordt uitgevoerd in het kader van een empowermentprogramma met leveranciers. Wij rekenen ook op allianties binnen de industrie en natuurlijk op het uitzetten van de politieke koers voor een wereldwijde energietransitie. Want zonder hen zijn de Scope 3-reducties waartoe VAUDE zich heeft verplicht, niet haalbaar. "Klimaatbescherming is een teamsport - we kunnen de race tegen klimaatverandering alleen samen winnen!", weet Hilke zeker.

Het is echter ook duidelijk dat nuluitstoot voor een productiebedrijf nog niet mogelijk is, alleen al vanwege de uitstoot die wordt veroorzaakt door de winning van grondstoffen, de productie van materialen en het transport. "Daarom is compensatie momenteel nog een belangrijk onderdeel van elke klimaatneutraliteitsstrategie. Op lange termijn is het doel echter netto nul", aldus Hilke.

In principe compenseren wij alleen volgens de Gold Standard. Deze projecten leveren niet alleen een actieve bijdrage aan de bestrijding van de klimaatcrisis, maar helpen ook de leefomstandigheden in de projectgebieden te verbeteren. De Gold Standard is in 2003 ingesteld door het WWF en andere natuurbeschermingsorganisaties en is gebaseerd op het Clean Development Mechanism van het Kyoto-protocol en de Sustainable Development Goals (SDG's) van de Verenigde Naties.

Wij hebben dus geen invloed op de opzet van het compensatieproject. Dit wordt door myclimate ontwikkeld volgens de Gold Standard. Wel kunnen wij kiezen naar welk project onze compensatiebijdrage moet gaan. Sinds 2021 steunen wij een maatregel in Vietnam die helpt schone energie uit afval op te wekken.

Naast de Gold Standard is het projectgebied een topprioriteit bij de selectie van de maatregel. Hilke licht de keuze voor het huidige compensatieproject met overtuiging toe:

«We compenseren altijd volgens de Gold Standard en we willen compenseren waar we produceren.»

"We hebben altijd al een speciale band gehad met Vietnam als langdurige en belangrijke productielocatie. Temeer sinds onze bedrijfsoprichter Albrecht von Dewitz er in 2008 met VAUDE Vietnam zijn eigen productiefaciliteit oprichtte. Vietnam is een zaak van het hart!"

Het eigenlijke project speelt zich voornamelijk af in de landelijke en agrarische regio's van het Zuidoost-Aziatische land. In de daar overheersende kleinschalige landbouw zijn hout en mest de belangrijkste energiebron voor koken en verwarmen, wat meestal gebeurde met open, inefficiënte en roetige kooktoestellen waarvan de uitstoot het klimaat en de luchtwegen van de inwoners vervuilt. Bovendien is het verzamelen van brandhout meestal de taak van vrouwen en kinderen, die veel tijd moeten besteden aan dit zware werk. Last but not least vervuilt het gebruik van hout als brandstof het ecosysteem door ontbossing en de daarmee gepaard gaande erosie. Bovendien verliest het klimaat een waardevol CO2-reservoir.

Het myclimate-project pakt al deze punten aan. Samen met het Vietnamese ministerie van Landbouw en Plattelandsontwikkeling en de Nederlandse niet-gouvernementele organisatie SNV worden op het platteland 200.000 lokale biogasinstallaties gebouwd, waarin keuken- en toiletafval en dierlijke mest worden afgebroken tot regeneratief geproduceerd gas, dat naar de aangesloten huizen wordt geleid en dient als schone brandstof en energiebron. De resten van de planten kunnen worden gebruikt als meststof op de velden. Het myclimate Gold Standard-project in Vietnam heeft sinds de start meer dan 15.000 hectare bos gespaard.

Volgens myclimate worden met dit project elf Sustainable Development Goals (SDG's, zie hierboven) tegelijk bereikt. De energieproductie bedroeg in 2019 ruim 166 miljoen kilowattuur, er is sinds de start van het programma ongeveer drie miljoen ton CO2 niet uitgestoten en meer dan 15.000 hectare bos is niet gekapt. Meer dan 850.000 mensen profiteren van 60 procent lagere energiekosten, bijna 3.000 hebben nieuwe banen gevonden bij de bouw en het onderhoud van de installaties en meer dan 60 procent van de huishoudens in de projectgebieden kan zonder kunstmest.

«Anders dan in sommige Europese biogasinstallaties wordt er geen voedsel omgezet in gas,» benadrukt Hilke, die eraan toevoegt dat er geen extra landgebruik is.

Het project heeft niets gemeen met de industriële biogasinstallaties die de afgelopen jaren in Midden-Europa onder vuur zijn komen te liggen omdat sommige energiegewassen in monocultuur worden geproduceerd en over honderden kilometers worden vervoerd. De bouwmethode is gebaseerd op lokale tradities, de kleine installaties zijn gemaakt van bakstenen en volgen een typisch nationaal ontwerp, en de meeste zijn ondergronds gebouwd.

In delen van het Europese publiek wordt het bereiken van klimaatneutraliteit door compensatie bekritiseerd als een moderne handel in aflaten, d.w.z. als "je weg kopen" om een hoge mate van klimaatengagement te suggereren met klimaatneutraliteit als reclameslogan. Je koopt het recht op vuil, kopte een zakenblad ooit, en doet dus weinig tegen de klimaatverandering. Helaas is de markt voor aanbieders van certificaten ondoorzichtig en wordt herhaaldelijk openbaar gemaakt dat hun CO2-besparingspotentieel ver van de werkelijkheid afstaat. De kwestie is complex en, zoals zo vaak bij complexe kwesties, is het belangrijk om goed te kijken.

Hilke Patzwall licht ons standpunt hierover als volgt toe: "Compensatie is juist en geen aflaatverkoop als het deel uitmaakt van een alomvattende klimaatstrategie en wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen voor de vermindering van broeikasgassen gaan hand in hand met de juiste vorm van compensatie" Dit is ook het standpunt van het Federaal Milieuagentschap. Het agentschap stelt: "Door klimaatbewust te handelen, bijvoorbeeld door minder te vliegen of minder dierlijke producten te eten, kunnen emissies worden vermeden of op zijn minst verminderd. Voor de resterende emissies is de laatste stap naar klimaatneutraliteit de compensatie ervan, ook wel compensatie genoemd."

Wij staan kritisch tegenover compensatie als een op zichzelf staande oplossing, want als de wereld gewoon doorgaat met business as usual en groei voor alles gaat, kunnen zelfs de beste compensatiemaatregelen weinig bijdragen aan klimaatbescherming. Daarom proberen we de groei van onze bedrijven steeds meer los te koppelen van het verbruik van hulpbronnen en dus van emissies. Hilke verwoordt het idee als volgt: "We moeten omlaag met de totale hoeveelheid verbruik van hulpbronnen en emissies, dus in absolute termen en niet alleen in verhouding tot andere indicatoren zoals omzet of aantal werknemers." En verder:

«Het afremmen van de groei van schadelijke emissies zal het mondiale klimaat niet helpen. We hebben een echte reductie nodig en dringend een energieturnaround. Zolang we nog fossiele brandstoffen gebruiken, hebben we een probleem. Ervan afstappen is de weg vooruit.»

Klimaatneutrale economie met wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen (in het Duits)
VAUDE klimaatbalans 2020 (in het Duits)