Detox – kleding, schoenen en rugzakken van VAUDE PFC-vrij
"Ons doel: schadelijke chemicaliën volledig verbieden"
In 2015 ondertekende VAUDE de Greenpeace Detox Commitment met als doel om tegen 2020 gevaarlijke chemicaliën, zoals bijv. de controversiële PFC's, consequent uit het productieproces te verwijderen. Wat is er sindsdien gebeurd? De kledingcollectie van VAUDE is sinds 2018 PFC-vrij; sinds 2020 geldt dit ook voor alle schoenen en rugzakken. In totaal zijn zeven van de elf groepen van schadelijke stoffen al volledig uit de productie gehaald en met nog eens vier heeft het duurzame outdoormerk goede vooruitgang geboekt.
"We hebben er alle vertrouwen in dat we ons doel zullen bereiken om schadelijke chemicaliën volledig uit de productie te weren", legt Bettina Roth, hoofd kwaliteitsmanagement bij VAUDE, uit. Deze inspanningen worden ook erkend bij Greenpeace: "VAUDE neemt haar corporate due diligence serieus en is er daarom een levend voorbeeld van, dat transparantie en regulering van wereldwijde supply chains mogelijk is. Het laat de aan rest van de outdoorsector zien, hoe men zich naar een duurzame circulaire economie beweegt. Hier staat de vervanging van gevaarlijke chemicaliën voorop en zijn er initiatieven voor ecologisch design, houdbaarheid, verhuur en reparatie om de levensduur van producten te verlengen", aldus Viola Wohlgemuth, campagnevoerder voor Consumptie en Chemie bij Greenpeace e.V.
Met de vrijwillige ondertekening van de Greenpeace Detox Commitment in 2015 heeft VAUDE duidelijk aangegeven dat het tot 2020 geleidelijk zou afzien van gevaarlijke chemicaliën en daar transparant over zou rapporteren. Een grote uitdaging: Naast de PFC's waarop de focus lag, waren er tien andere groepen van kritische stoffen waarvan het gebruik en vrijkomen in het milieu moest worden vermeden. Bovendien heeft VAUDE zich gecommitteerd aan de creatie van verantwoorde bedrijfsmodellen voor duurzamere consumptie.
Om te voldoen aan de hoge normen voor milieuvriendelijke en verontreinigende producten, werkt VAUDE al jaren er aan om de productieprocessen in de gehele supply chain zo schoon en veilig mogelijk te maken. VAUDE is sinds 2001 partner van het bluesign®-systeem en volgt daarmee één van de strengste duurzaamheidsnormen voor textiel. Desalniettemin waren en zijn er groepen van kritische stoffen, welke bij gebrek aan alternatieven zijn toegestaan en worden gebruikt. De toepassing en het gebruik ervan wordt echter strikt gereguleerd door grenswaarden; desalniettemin heeft VAUDE zich zelfs vóór de Detox Commitment vrijwillig voorgenomen om deze chemicaliën stap voor stap te elimineren. "Toen Greenpeace in 2012 met de Detox-campagne de outdoor-industrie in het vizier nam, zagen we een geweldige kans in het feit dat er eindelijk branche-overstijgend iets in beweging kwam en dat er alternatieven voor bedenkelijke chemicaliën werden ontwikkeld. Als zelfstandig middelgroot merk hadden we tot dan toe onvoldoende invloed bij de materiaalfabrikanten", blikt Antje von Dewitz, directeur van VAUDE, terug.
PFC-vrij: grote uitdagingen overwonnen
Bij de eisen van Greenpeace lag de nadruk op het afschaffen van poly- en geperfluoreerde chemicaliën, of kortweg fluorkoolwaterstoffen of PFC's. Deze worden enerzijds gebruikt om membranen te vervaardigen, welke textiel waterdicht en tegelijkertijd ademend maken. Aan de andere kant worden ze gebruikt op het buitenmateriaal van regenproducten, om ze permanent waterafstotend te maken. Het zogenaamde afpareleffect is wat een regenjas definieert.
VAUDE gebruikt sinds 2011 geen PFC's in membranen. De grootste uitdaging was dus om de buitenstoffen voor kleding die weersbestendig is, te voorzien van een permanente PFC-vrije waterafstotende afwerking. Door de publieke druk van de Greenpeace-campagne kwam beweging in de industrie en daarmee ook in de chemische toeleveringsindustrie. "We werkten nauw samen met onze producenten en leveranciers, organiseerden ronde tafels en brachten partners bij elkaar, die normaal gesproken met elkaar concurreren. Met succes – er kwamen veelbelovende, nieuwe ontwikkelingen op de markt, die in de volgende stap betekende: testen, testen, testen", vertelt Bettina Roth. Want afhankelijk van de oppervlakte-eigenschappen of kleur, reageren de verschillende stoffen anders, zodat enkele honderden materiaaltesten met de PFC-vrije alternatieven nodig waren om procesbetrouwbaarheid te verkrijgen. VAUDE is er inmiddels in geslaagd om de kledingcollectie, schoenen en rugzakken PFC-vrij waterafstotend te maken. Dat bevestigt ook Greenpeace: "VAUDE komt haar Detox-verplichtingen na, waardoor PFC's uit diens productie konder worden verwijderd en rapporteert verder eerlijk over diens voortgang. Als pionier in de sector moet er nog voor gezorgd worden dat afvalwatergegevens van leveranciers openbaar beschikbaar zijn, zodat de maatschappij ook transparant de gegevens achter de gerapporteerde vooruitgang kan volgen", aldus Viola Wohlgemuth.
Helaas moest VAUDE in de huidige wintercollectie 2020 voor twee regenjassen en -broeken terug naar een PFC-houdende afwerking, omdat met de PFC-vrije varianten niet de gewenste waterafstotende eigenschappen konden worden bereikt. Dit was een tegenvaller, welke aantoont hoe complex en uitdagend de overstap naar chemicaliën zonder schadelijke stoffen nog steeds is. "We zijn des te blijer dat we erin geslaagd zijn om vanaf 2021 weer functionaliteit te garanderen met onze PFC-vrije Eco Finish afwerking", verklaart Bettina Roth. In zowel de zomercollectie 2021, als ook de wintercollectie 2021/22 zijn alle kledingproducten bij VAUDE weer volledig PFC-vrij afgewerkt.
Zeven van elf stofgroepen geëlimineerd
PFC's zijn slechts één van de elf stofgroepen waar VAUDE zich op richt. Zeven stofgroepen heeft het outdoormerk al volledig geëlimineerd. Voor de resterende vier groepen werkt het outdoormerk hard aan vervanging en heeft ze er alle vertrouwen in dit te bereiken. Om de naleving van de grenswaarden en voorschriften te waarborgen, werkt VAUDE met de zogenaamde Manufacturing Restricted Substances List (MRSL). Dit is een lijst van stoffen, welke ofwel volledig verboden ofwel door grenswaarden beperkt worden en deze lijst geldt voor het gehele fabricageproces. Het gaat er dus niet alleen om een eindproduct zonder schadelijke stoffen te verkrijgen, maar ook om rekening te houden met alle productiestadia – van garenproductie tot weven, verven, lamineren tot afwerking van de buitenstof van het eindproduct. "100% van onze belangrijkste leveranciers hebben onze M/RSL ondertekend en hebben zich dus gecommitteerd om te voldoen aan onze vereisten, wat door middel van regelmatige afvalwatertests wordt getest", legt Bettina Roth uit. Als "vriend" van de vereniging "Zero Discharge of Hazardous Chemicals" (ZDHC) houdt VAUDE zich aan diens richtlijnen voor het testen van afvalwater en zuiveringsslib bij de textielproductie.
Toekomstgerichte ideeën en bedrijfsmodellen voor duurzame consumptie
Met de ondertekening van de Detox Commitment heeft VAUDE zich niet alleen gecommitteerd om geen schadelijke chemicaliën te gebruiken, maar ook om innovatieve bedrijfsmodellen voor een duurzamere consumptie te ontwikkelen. Sindsdien zijn er veel ideeën geïmplementeerd en maatregelen genomen, om de ecologische voetafdruk van de producten zo klein mogelijk te houden. Zo heeft het outdoormerk bijv. de eBay Upcycling Store – een materiaalbeurs voor creatieve mensen in het leven geroepen, waar overgebleven materialen die bij de fabricage ontstaan, voor een goed doel worden geveild. Het platform staat open voor andere bedrijven in de textielindustrie, die gemotiveerd zouden moeten worden, om daar ook waardevolle materiaalresten aan te bieden in plaats van ze af te voeren. Met de verhuurdienst iRentit biedt VAUDE sinds 2017 een shareconomy-platform aan, waarmee uitrusting kan worden gehuurd en dus door meerdere personen kan worden gebruikt. Om ervoor te zorgen dat de producten zo lang mogelijk kunnen worden gebruikt, hecht VAUDE ook veel belang aan het idee van reparatie. De repareerbaarheid wordt via een beoordelingssysteem stevig verankerd in het ontwerpproces. Bovendien heeft VAUDE een eigen reparatie-werkplaats en werken ze samen met online-platform iFixit evenals de Repair Cafés. Middels de in mei 2020 opgerichte de "VAUDE Academy for Sustainable Business", geeft de succesvolle duurzaamheidspionier haar ervaring en expertise door aan geïnteresseerde bedrijven, organisaties en onderwijsinstellingen.
Meer hierover: