Heldere plekken en zwarte nachten
De laatste tijd zijn mensen steeds meer op zoek naar rustige hoekjes. Des te beter als ze praktisch voor de deur liggen. In het achterland van het Grosses Wiesental ligt een stukje van het zuidelijke Zwarte Woud verscholen. Van weiden en bossen, alpine uitzichten en sky loungers...
Het was donker, de maan scheen helder.... Het spookte door mijn hoofd op die zwoele avond. Iedereen kent waarschijnlijk het eeuwenoude mopgedicht, een gedicht dat wordt gekenmerkt door tegenstrijdige uitspraken, paradoxen. De wereld zit vol paradoxen. Zo ook het debat over klimaatverandering.
Terwijl deze tekst wordt geschreven, vindt in Dubai een klimaatconferentie plaats. De grootste privéjetbijeenkomst ter wereld, volgens geruchten op internet. Maar hoe gaan de 70.000 deelnemers een akkoord bereiken als zelfs een paar politici dat niet kunnen?
Aan de ene kant energie besparen, aan de andere kant een waanzinnige energieverspilling. Lichtvervuiling staat bovenaan de lijst. Straatverlichting is zo buitensporig dat het niet meer mogelijk is om 's nachts rustig te slapen zonder de ramen te verduisteren. Een blik naar buiten als je naar bed gaat, kalmeert deze angst. Het Zwarte Woud doet zijn naam eer aan. Boomtoppen wiegen in de wind. Het is moeilijk voor te stellen dat er huizen tussen staan als de maan niet schijnt. Klokslag middernacht gaat alle buitenverlichting uit in Menzenschwand. Tot in de vroege ochtenduren ligt het dorp in het pikkedonker en begroeten uitgeruste, vriendelijke gezichten de dag. Dieter en ik zijn het erover eens dat we hier langer hadden willen blijven. We hadden een 4-daagse trektocht bedacht om diep het zuidelijke Zwarte Woud in te trekken, over paden weg van de mainstream. Naar plekken waar de wereld nog in orde lijkt te zijn.
Sluipend reizen
Onze start drie dagen geleden begint bij de Wiese. Dat is de naam van een rivier hier. Hij ontspringt op de Feldberg, de hoogste berg in het Zwarte Woud, en mondt na 58 kilometer in de Rijnhaven van Bazel uit in de Rijn. Ons startpunt: Schönau, de grootste gemeente in het bovenste Wiesental en de geboorteplaats van Jogi Löw. Het luchtkuuroord is gemakkelijk te bereiken met het openbaar vervoer vanuit Freiburg of Basel. En als je een Konus-gastenkaart ophaalt bij je accommodatie, is de terugreis gratis. Beter dan dat wordt het niet.
Hoe vaak heb ik niet in de gezinsauto door Schönau gereden, de hoofdlijn naar Feldberg of Belchen genomen, met mijn ouders over het verkeer geklaagd... en het kleine plattelandsstadje in het hogere Wiesental als een nogal saaie doorgangsroute ervaren. Je had ook gewoon de bus naar Schönau kunnen nemen en daar vlak langs de rivier op het junglepad kunnen gaan liggen. Je zou ook kunnen erkennen dat Schönau alleen maar saai lijkt als je er doorheen rijdt. Alemannische flair op de dorpsroddel op vrijdag, de marktdag in de ban van de statige dorpskerk. Het is een neogotische cultuurschat, die vaak de "kathedraal" van het Wiesental wordt genoemd. De klokkentoren steekt 90 meter de lucht in en is de hoogste in het district Lörrach. Op een steenworp afstand van de drukke verkeersader kun je een verrassend rustige wandeling maken door verschillende steegjes, zoals de Ledergasse, waar ambachtslieden zich al in de 13e eeuw vestigden toen de mijnbouw begon te bloeien in de "mooie Au".
Zes decennia geleden kon je zelfs met de trein naar Schönau reizen, volgens een informatiebord bij de Wiesenbrug. Destijds heette dit smalspoor de Todnauerli: een gezellige stoomlocomotief die van Zell naar Todtnau reed. in 1968 werd hij stilgelegd omdat steeds meer automobilisten met de auto gingen. En dan springt plotseling het verdwenen treinstation in het oog, het statige gebouw dat is omgebouwd door de brouwerij Riegel. Amper vijf minuten later vertakt het oerbospad zich naar het Flühbos, dat sinds 1970 aan zijn lot is overgelaten. Dit is een relatief jong bos, maar wel een waarin je prachtig kunt observeren hoe de natuur voormalige landbouwgrond terugwint. Lange tijd was het Zwarte Woud kaal omdat er veel te veel werd gekapt: de mijnbouw had de grondstof nodig, maar de stad Basel vrat ook brandhout op en betaalde er de beste prijzen voor. Er zijn nog steeds talloze open plekken die vooral het zuidelijke Zwarte Woud kenmerken, waaronder het Große Wiesental. Het Holzerkreuz, de open heuveltop boven Schönau, is het startpunt voor een aangename panoramawandeling. Een hemelbed nodigt je uit om je blik in een ontspannen horizontale positie te laten dwalen van de Feldberg over de Belchen, de twee hoogste toppen van het Zwarte Woud, naar de Alpenhoofdkam. Onder het lint van gletsjertoppen golven de glooiende heuvels van het Grosses en Kleines Wiesental, een mozaïek van weiden en bossen, waarboven kluizenaarsboerderijen met machtige schilddaken verspreid liggen.
-
Wizard 18+4 - Hiking rugzak€ 130,00Incl. BTW, excl. verzending gratis leveringMet gerecycleerde PET-flessen
-
Wizard 24+4 hiking rugzak€ 150,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Agile Air 26 hiking rugzak€ 110,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Skomer Zip 22 liter hiking rugzak dames€ 120,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Wizard 30+4 liters hiking rugzak€ 160,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Brenta 24 liter hiking rugzak€ 140,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Neyland Zip 20 rugzak€ 120,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Agile Air 18 hiking rugzak dames€ 90,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
-
-
Jura 18 liter hiking rugzak€ 110,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Uphill Air 24 lichtgewicht rugzak€ 140,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde afvalbanden
-
Skomer Tour 34+ liter hiking rugzak dames€ 170,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Agile Air 20 hiking rugzak€ 90,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Uphill Air 18 lichtgewicht rugzak€ 120,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde afvalbanden
-
Skomer 18 liter hiking rugzak dames€ 120,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Bike Alpin Pro 28 + liter mountainbike rugzak€ 190,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Brenta 30 liter hiking rugzak€ 150,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Brenta 36+6 liter hiking rugzak€ 170,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Neyland Zip 26 rugzak€ 150,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
In een slakkengangetje om langzaam te eten
Genietend van het uitzicht wandelen we over het panoramapad Dornwasen naar Herrenschwand. Geen lange route en daarom ideaal voor de dag van aankomst en om te trekken.
Het kleine dorp op een hoog plateau lijkt afgelegen, als een plek waar vos en haas elkaar welterusten zeggen. Maar het is niet zo dat de mensen hier door de vooruitgang heen zijn geslapen. Eerder het tegenovergestelde: een geslaagde fusie van retro en modern die samenkomt in Hotel Waldfrieden. De groeten uit de keuken doen denken aan antipasti - je hoeft er niet eens voor naar Piemonte te reizen, het land van herkomst van slow food. Bijvoorbeeld "sushi uit het Zwarte Woud" - sushirijst met forel en ham uit het Zwarte Woud; char in flinterdunne crêpes met gekonfijte pompoen; pastinaaksoep in een espressokopje, vitello tonnato...
Volker Hupfer, chef-kok en junior chef-kok, geeft de recepten van zijn grootmoeder een modern, vaak exotisch tintje. De 39-jarige is de vierde generatie die het familiebedrijf leidt. Zijn creaties maakten ook indruk op Slow Food - een beweging die ontstond in Piemonte - en zij namen de "Waldfrieden" op in hun culinaire gids. Er volgden nog meer prijzen, zoals de groene Michelin-ster Bib Gourmand, die staat voor regionale, verse gerechten tegen eerlijke prijzen. Eerlijke gerechten, veel vegetarisch, zelfs veganistisch, en zo goed dat je het vlees niet eens mist, vinden wij. Eerder hadden we gezweet en gerelaxt in het spacentrum naast het hoofdgebouw. Het moderne gebouw van glas en hout, aangepast aan de traditionele architectuur, werd in 2016 bekroond met de "Baukultur Schwarzwald" architectuurprijs omdat het harmonieus opgaat in het landschap. Tijdens een wandeling door het dorp ontdekken we niet alleen het Kneipp-pad bij de beek, maar ook het Rummel-Sepp plein aan de rand van het bos. Renate Rummel tilt een krat bier in de fontein en geeft vervolgens de bloemen water bij het schnaps huis. Ze controleert regelmatig of alles in orde is. Haar schoonvader hield van deze plek: het weidse uitzicht over het landschap, de stilte, alleen begeleid door het geluid van water en vogelgezang. Na zijn dood ontstond het idee om dit voor hem voort te zetten, vertelt de bloemiste. Een houten bank nodigt wandelaars nu uit om te mijmeren onder het genot van een biertje uit het Zwarte Woud of een lokale schnaps. Bijna niemand vergeet te betalen in de kassa. Gelukkig voor de eerlijkheid zijn er zulke liefdevol ingerichte plekken.
Torenklimmen en gletsjercirkels
De wind suist over de hoogvlaktes als we 's ochtends aan de volgende etappe beginnen. We gaan over de Hochkopf naar Bernau. Bij de Weißenbachsattel opent het uitzicht zich naar het zuiden en de föhn laat zien waartoe hij in staat is. De band van de Alpen aan de horizon is ongelooflijk helder. Het uitzicht vanaf de Hochkopfturm, die relatief snel te bereiken is, is nog mooier. Een mooi houten bouwwerk waarmee je vanaf de bovenste verdieping alle kanten op kunt kijken. In 1898 stond hier al een hut, een eenvoudige houten hut die bedoeld was om wandelaars beschutting te bieden en later een uitkijkplatform boven het dak had, zoals een historische foto op het informatiebord mooi laat zien. Na de Eerste Wereldoorlog werd de eerste toren gebouwd in 1925/26. Vanaf hier hebben we een prachtig uitzicht op de wandelroute die voor ons ligt. De Blößling wordt onze volgende top, met een mooie graatwandeling tussendoor. We volgen de rode diamant van de Westweg, die ook een deel van de Turmsteige is. Het pad slingert door los gemengd bos vol knusse weideplekjes. Iedereen zal waarschijnlijk glimlachen bij het Ledertschobestein, het antwoord op het raadsel hangt aan een statige spar, voor het geval iemand zich afvraagt wat het Alemannische woord Ledertschobe betekent. We gaan ten westen van de Hoher Zinken door naar het Präger Eck. Onder ons ligt het brede Präger gletsjerbekken. We googelen het en leren: "Voor het laatst tijdens de Würm-gletsjerperiode (115.000 tot 10.000 jaar geleden) botsten hier zes gletsjers op elkaar - uniek voor Duitse middelgebergten. In de hoogglaciale periode bereikte het ijs op sommige plaatsen een dikte van meer dan 500 meter, de maximale waarde voor het Zwarte Woud in de Würm-periode." Wat overblijft is een schat aan gletsjervormen, afgeronde bulten en morenewanden. Wij beklimmen er een.
Van de nudistentop naar de burgerlijke hoorns
Mijn vriend noemt het de nudistentop. Je wilt je daar blootgeven als de zon fel schijnt en er toch bijna niemand is. Maar de naam komt van kaal of boomloos. Zoals we al weten van het oerbospad op de eerste etappe, is het Zwarte Woud vanaf de 16e eeuw zwaar beschadigd door ontbossing. Er zijn nog steeds veel kale gebieden rond de top van de Blößling. Dat geldt niet voor het afdalingspad. Het leidt ons door het bos van Blößling naar Wacht, waar we de weg tussen Präg en Bernau ontmoeten. We blijven op het rode ruitjespad, hoewel er ook directere afdalingen in de Bernau vallei zijn, passeren ten westen van de Ecklekopf naar de Hofeck en beklimmen de Herzogenhorn, de op één na hoogste top van het Zwarte Woud. Op twee hemelstoelen kun je het jezelf gemakkelijk maken. Het uitzicht reikt ver, met de Feldberg in het noorden en de Bernau vallei aan je voeten in het zuiden, met de Krunkelbachhütte onder de Spießhörner, onze etappebestemming, aan de linkerkant. Bernau bestaat uit tien wijken, die eigenlijk op zichzelf kleine dorpen lijken en verspreid liggen over de acht kilometer lange hoge vallei. Dus als je een accommodatie in Bernau hebt gekozen, moet je precies weten in welke wijk die ligt als je de wandeling niet onbedoeld wilt verlengen. Het ruikt er naar kruiden, bloemen en honing. Bijen zoemen door de heide van de kale heuveltop, die als een kale kop oprijst uit een beboste kruin.
Tijdens de pandemie haalde vooral de Herzogenhorn de krantenkoppen omdat hier kampfeestjes werden gehouden. Dit is echter een natuurreservaat, wat betekent dat kamperen niet is toegestaan. En vroeg in de ochtend moesten de "buitenlui" afrekenen met rangers en een boete betalen. Geen leuke manier om wakker te worden en natuurlijk was de prachtige zonsopgang verdwenen. Toch is de Krunkelbachhütte relatief dichtbij, waar je jezelf 's avonds zelfs kunt trakteren op een duik in de hot tub.
Wonderlijke bronnen en magische plekken
Via de Hochtal Steig, een onlangs aangelegd premiumpad, verkennen we de volgende bergketen die het Bernaudal scheidt van het Menzenschwanderdal. Op de mooiste plekken, zoals de Kleiner Spießhorn of de Riggenbacher Eck, zijn luchtbedden geïnstalleerd. Bij de eerste kun je door de zogenaamde Viscope kijken, een heel speciale telescoop die automatisch bergnamen en hun hoogtes weergeeft. Hierdoor hoef je niet meer te raden welke van de Alpentoppen die ongeveer 140 kilometer verderop liggen de Finsteraarhorn of de Blüemlisalp is. Bijna iedereen is het eens over de Eiger, Mönch of Jungfrau. Zelfs vanaf de Kleiner Spießhorn reikt het uitzicht in de verte tot aan de Mont Blanc. Bij het Kaisereck slaan we af naar de vallei Menzenschwander Tal en volgen we de gele diamant naar het dorp Vorderdorf. Oude boerderijen uit het Zwarte Woud met hun schilddaken die de grond bijna kussen. In een ervan is zelfs de jeugdherberg gevestigd. Wij hebben echter gekozen voor de "Hirschen" in Hinterdorf, die we bereiken via de oostelijke variant van de Albsteig. Ook een Schwarzwaldhuis rechtstreeks uit een prentenboek. Je voelt je ongelooflijk veilig onder deze imposante daken met hun gezellige salons, waar de "Kunst" (het Alemannische woord voor tegelkachel) meestal wordt opgewarmd bij koele temperaturen en uitnodigt om je rug en billen te verwarmen. Heerlijk voor vermoeide spieren. Maar ze kunnen ook ontspannen in het radon revitaliseringsbad op slechts een paar minuten lopen. Het vriendelijke personeel brengt je in een goede stemming. De spa heeft een aantrekkelijke familiesfeer. Geen enorme faciliteit met allerlei toeters en bellen, zoals in pretzwembaden. Je glijdt gewichtloos door het water en kunt je blik laten dwalen over de idyllische vallei of de hemel. Directeur Jürgen Längin legt uit dat er nooit radon in het fluoridehoudende mineraalwater heeft gezeten. De radontherapieën uit het verleden werden uitgevoerd in kuipen. Daarom willen ze van de naam af en het in de toekomst bij Revitalbad laten. Het verhaal is echter hardnekkig en gasten blijven vragen naar de radon. Een idyllisch pad leidt naar de Barbarabron, die het zwembad voedt, en de radonbron aan het begin van de Krunkelbachvallei. In de jaren 1960 ontdekte een Nederlands mijnbouwbedrijf uraniumerts en gaf aanvankelijk alleen toestemming voor proefprospectie. In plaats daarvan begon de commerciële mijnbouw totdat er in de jaren 1980 uiteindelijk verzet kwam en de krantenkoppen zich richtten op het afgelegen dorp Menzenschwand. Der Spiegel schreef: "De beste uraniumafzettingen in Europa liggen in Zuid-Duitsland. De mijnbouw zal het landschap en het milieu vervuilen, burgers maken zich klaar om te protesteren." in 1989 moesten de tunnels onder water worden gezet en de mijn worden gedempt. Een zegen voor het unieke natuurgebied.
Waar klokken anders luiden
Wat een paradijselijk hoekje daar in het dal van de Krunkelbach. Gemzen, die je nauwelijks in het Zwarte Woud zou verwachten, zijn te zien in de rotsen. Uit de tien dieren die oorspronkelijk in de jaren 1930 werden uitgezet, heeft zich een flinke populatie ontwikkeld. Belletjes rinkelen over de groene weiden op de bodem van het dal. Geiten houden het landschap open en zorgen voor botanische diversiteit. Voetbruggen en trappen leiden je naar de wilde en romantische kloof met de watervallen van de Menzenschwander Alb. Een plek van kracht, zoals de Gisibodenalm, waar we morgen zullen overnachten. Voor nu is het tijd om te genieten van de "Hirschen". De Oberstüble was ooit gereserveerd voor de pastoor, die één keer per week met paard en wagen vanuit St. Blasien kwam voor de zondagse preek. De klokken van de oude dorpskerk aan de overkant luiden niet meer, omdat de parochiekerk naar het platteland is verhuisd. De abdij St. Blasien, die in 1733 opdracht gaf voor de bouw van de "Hirschen", laat haar kudde hier zowel donkere als rustige nachten doorbrengen.
Tekst en foto's door Iris Kürschner
Nuttige informatie
www.schwarzwaldregion-belchen.de
www.naturpark-suedschwarzwald.de
Aankomst en vertrek
Vanaf Freiburg met de bus naar Schönau. Vanaf Basel met de trein naar Zell, waar je overstapt op de bus naar Schönau. Als je een nacht of langer blijft, ontvang je de Konus-gastenkaart, die gratis gebruik van het openbaar vervoer en een gratis terugreis omvat.
Accommodatie
1. Etappe: Naturparkhotel Waldfrieden, Herrenschwand, www.derwaldfrieden.de.
2. Etappe: Krunkelbachhütte, tel. 07675 929162, www.krunkelbach.de. Bernau heeft een goed aanbod, aanrader: Landgasthof Bergblick in Bernau-Dorf, www.bergblick-bernau.de.
3. Etappe: Menzenschwand biedt een goed aanbod, aanrader: Hotel Hirschen in Hinterdorf, tel. 07675 9299930, www.hirschen-menzenschwand.de; jeugdherberg in Vorderdorf, gevestigd in een oud Schwarzwaldhuis, tel. 07675 326. Voor tentliefhebbers is er ook een trekkingkamp, op een wilde en romantische locatie bij de steengroeve in het bos, boekingsplatform: www.trekking-schwarzwald.de.
4. Etappe: bergrestaurant Gisibodenalm, ma/du gesloten, tel. 07671 9925068, www.gisibodenalm.com.
Route
1. Schönau - Holzer Kreuz - Dornwasen-Panoramaweg - Herrenschwand, 10 km, 3 uur.
2. Herrenschwand - Weißenbachsattel - Hochkopfturm - Ledertschoben - Präger Eck - Blößling - Wacht - Hofeck - Herzogenhorn - Krunkelbachhütte, 17 km, 6 uur.
3. Krunkelbachhütte - Spießhorn - Kleines Spießhorn - Kaisereck - Menzenschwand-Vorderdorf - Menzenschwand-Hinterdorf, 9 km, 2.45 uur.
3. Menzenschwand-Hinterdorf - Geißenpfad - Albschlucht-Wasserfälle - Radonquelle - Schutzhütte am Finsterbühl - Krunkelbachsattel - Glockenführe - Bernauer Kreuz - Gisiboden, 11 km, 3.30 u. Met omweg naar Herzogenhorn in totaal 4.15 u.
4. Gisiboden - Hasenhorn - Todtnau, 7 km, 2 uur.
Kaarten
De beste kaarten worden verstrekt door de Vereniging Zwarte Woud op een schaal van 1:25.000, W257 Schönau im Schwarzwald en W258 Titisee-Neustadt.
Wellnesscentrum
Revitalbad Menzenschwand, met zeer mooi saunalandschap, open wo-vr 14 - 21 uur, za/zo 12 - 21 uur, tel. 07675 929104, www.stblasien.de.
Literatuur
Zuidelijke Zwarte Woud tochten, Birgit-Cathrin Duval, Oertel+Spörer Verlag 2021.
-
Tamor fleecejack dames€ 100,00 € 70,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Tamor fleecejack heren€ 100,00 € 70,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Neyland vest heren€ 100,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Nieuw ontwikkeld voor REthink recyclingconcept
-
Neyland III T-shirt heren€ 47,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Freney VI isolatiejack dames€ 200,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Elope II softshelljas dames€ 190,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Skomer fleecejack dames€ 100,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Nieuw ontwikkeld voor REthink recyclingconcept
-
Skomer capuchontrui dames€ 110,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Nieuw ontwikkeld voor REthink recyclingconcept
-
Skomer T-shirt III met print dames€ 47,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Skomer III shirt met lange mouwen dames€ 63,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met houtvezels
-
Skomer II wandel T-shirt dames€ 42,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Elope II bermuda short dames€ 100,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Skomer III wandelbroek dames€ 100,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Skomer bermuda short dames€ 90,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Skomer Skort V dames€ 95,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen
-
Rugzak regenponcho wandelen unisex€ 100,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Milieuvriendelijk, regenvrij zonder PFC.
-
Freney VI isolatiejack heren€ 200,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerd materiaal
-
Neyland capuchontrui heren€ 110,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Nieuw ontwikkeld voor REthink recyclingconcept
-
Neyland SC fleecejack heren€ 100,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Nieuw ontwikkeld voor REthink recyclingconcept
-
Elope II bermuda short heren€ 100,00Incl. BTW, excl. verzending gratis levering
Met gerecycleerde PET-flessen